Γυναικεία Αναπαραγωγική Χειρουργική

Η Θεραπεία της Γυναικείας Υπογονιμότητας σε ποσοστό 75%. (Τα προβλήματα υπογονιμότητας αποκαθίστανται σε ποσοστό 75%, αυξάνοντας την πιθανότητα μιας φυσιολογικής κύησης)

Η υπογονιμότητα αποτελεί κρίσιμο συστατικό της αναπαραγωγικής υγείας με μεγάλη κοινωνική σημασία. Εκτιμάται ότι 72,4 εκατομμύρια ζευγάρια είναι στείρα παγκοσμίως και ότι 40,5 εκατομμύρια από αυτά αναζητούν θεραπεία γονιμότητας. Ο πλέον κοινώς αποδεκτός ορισμός της υπογονιμότητας περιγράφεται ως «ασθένεια του αναπαραγωγικού συστήματος που καθορίζεται από την αποτυχία επίτευξης μιας εγκυμοσύνης μετά από 12 μήνες και πάνω, με κανονική, μη προστατευόμενη σεξουαλική επαφή».

Η εξέλιξη της κοινωνίας και η εναλλαγή κοινωνικών ρόλων οδηγεί την γυναίκες στην συνεχή αναβολή μια ενδεχόμενης εγκυμοσύνης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μείωση του μέσου όρου τεκνοποίησης, με αποτέλεσμα να διακινδυνεύετε η γονιμότητα, αυξάνοντας τα ποσοστά υπογονιμότητας τόσο στην χώρα μας, όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο. Στις περιπτώσεις που ήδη υπάρχει κάποιο παθοφυσιολογικό εύρημα, όπου παρεμποδίζει την φυσιολογική σύλληψη, εφαρμόζονται χειρουργικές παρεμβάσεις όπου επιδιορθώνουν την εκάστοτε παθολογία και αυξάνουν την πιθανότητα μιας ερχόμενης φυσιολογικής κύησης. Αυτές οι περιπτώσεις μπορεί να αγγίξουν το 75%!

Οι σημαντικότερες χειρουργικές παρεμβάσεις που χρησιμοποιούνται για την βελτίωση της γυναικείας αναπαραγωγής είναι η λαπαροσκόπηση και η υστεροσκόπηση.

Κατά την λαπαροσκόπηση, η βλάβη επιδιορθώνεται διαμέσου πολύ μικρών τομών στην κοιλιά, μεγέθους μόλις 5 χιλιοστών. Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται για να διαγνώσει και να επιδιορθώσει βλάβες που μπορεί να έχουν υποστεί στο αναπαραγωγικό σύστημα, όπως η αφαίρεση ινομυωμάτων, οι κύστες στις ωοθήκες, η ενδομητρίωση αλλά και οι συμφύσεις που αλλοιώνουν την σύνδεση των ωοθηκών και των σαλπίγγων, δηλαδή τμήματα ινώδους ιστού που δημιουργούνται στα αναπαραγωγικά όργανα της κοιλιακής χώρας, συγκεκριμένα στη μήτρα, τις σάλπιγγες και τις ωοθήκες, τα παραπάνω αποτελούν συχνά γυναικολογικά προβλήματα που απασχολούν τις νέες γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, τα οποία όταν αντιμετωπιστούν στις περισσότερες περιπτώσεις η σύλληψη γίνεται πιο εύκολα και γρήγορα και μάλιστα όχι απαραίτητα με εξωσωματική. Η λαπαροσκόπηση είναι μια μέθοδος που έχει ελάχιστη αιμορραγία, παραμονή στο νοσοκομείο μόνο ένα 24ώρο και δίνει την δυνατότητα για λεπτομερέστερη παρατήρηση των κοιλιακών οργάνων αλλά και λύση όλων των ανωτέρω προβλημάτων.

Μια άλλη επεμβατική μέθοδος που μπορεί να επιδιορθώσει προβλήματα υπογονιμότητας είναι η υστεροσκόπηση, η οποία αποτελεί μια πρωτοπόρο μέθοδο εξέτασης του εσωτερικού της μήτρας (ενδομητρικής κοιλότητας) καθώς εξετάζεται με μεγάλη ακρίβεια και χρησιμοποιείται για να διαγνώσει και να αντιμετωπίσει περιστατικά υπογονιμότητας. Η μέθοδος της υστεροσκόπησης μπορεί να αντιμετωπίσει ινομυώματα και πολύποδες μήτρας, αλλά και άλλες αιτίες υπογονιμότητας, όπως οι συμφύσεις και η παρουσία διαφράγματος μήτρας. Η εξέλιξη της τεχνολογίας και τα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία διευκολύνουν την αναγνώριση και απεικόνιση της μορφολογίας, του μεγέθους και της ποιότητας της ενδομητριακής κοιλότητας. Είναι επιπλέον δυνατή η παρατήρηση των σαλπίγγων και του αυλού του τραχήλου ώστε να ανιχνευθούν πιθανές αλλαγές ή αλλοιώσεις, πιθανές φλεγμονές που μπορεί να επηρεάσουν την λειτουργικότητα του ενδομητρίου και την γονιμότητα, αποτελεί μια διαδικασία χωρίς τομές και με τον επεμβατικό πόνο να είναι μηδαμινός και την αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας να πραγματοποιείται την ίδια κιόλας μέρα.

Η επιστημονική κοινότητα επανεξέτασε την κλινική σημασία της υστεροσκόπησης στη διάγνωση και τη θεραπεία των παραγόντων της μήτρας και το ρόλο της στη θεραπεία της υπογονιμότητας, χάρη στη δυνητική της ικανότητα να βελτιώνει τα αναπαραγωγικά αποτελέσματα και να μειώνει το χρόνο για μια ερχόμενη φυσιολογική εγκυμοσύνη. Η αρχική εκτίμηση αξιολογείται από το ποσοστό ζωντανών γεννήσεων, συγκρίνοντας υπογόνιμες γυναίκες χωρίς ενδομήτριες ανωμαλίες που υποβλήθηκαν σε υστεροσκόπηση και αυτές που δεν υποβλήθηκαν, πριν από οποιαδήποτε απόπειρα φυσιολογικής σύλληψης και εξωσωματικής. Έτσι προέκυψαν στοιχεία που έδειξαν ότι η υστεροσκόπηση έφερε αυξημένο ποσοστό ζωντανών γεννήσεων και μια καλή έκβαση κύησης.

Η αναπαραγωγική χειρουργική αποτελεί σημαντικό μέρος στη θεραπεία της γυναίκειας υπογονιμότητας και έχει μεγάλο ρόλο για την μελλοντική διασφάλιση της γονιμότητας σε γυναίκες που χρήζουν γυναικολογικής επέμβασης, αλλά δεν επιθυμούν στην παρούσα φάση να τεκνοποιήσουν, είτε επιτυγχάνοντας αποκατάσταση γονιμότητας, καθιστώντας δυνατή την ικανότητα αυτόματης σύλληψης, είτε αυξάνοντας σημαντικά τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Συμπερασματικά, το υπογόνιμο ζευγάρι μετά από 12 μήνες, με κανονική, μη προστατευόμενη σεξουαλική επαφή χωρίς την επίτευξη κύησης, πρέπει να αναζητήσει τη γνώμη του ειδικού γυναικολόγου αναπαραγωγής. Στο 80% των περιπτώσεων αυτών, θα εντοπιστεί το πρόβλημα το οποίο πηγάζει είτε από την γυναίκα 70% (ανατομικές ή ορμονικές ανωμαλίες), είτε από τον άνδρα 30% (κυρίως προβλήματα σπέρματος). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η λύση δίνετε σε ποσοστό που αγγίζει το 75-80%, με μια απλή χειρουργική επέμβαση από τον ειδικό γυναικολόγο αναπαραγωγικής χειρουργικής σε συνδυασμό με συμπληρωματικές θεραπείες ή εξετάσεις που θα βοηθήσουν σημαντικά στην καλύτερη λειτουργία των ορμονών της γυναίκας και αντίστοιχα στην βελτίωση και ενίσχυση του σπέρματος των ανδρών. Η ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη φροντίδα αυτών των ζευγαριών από τον ειδικό, παρεμβαίνοντας στις περιπτώσεις που περιγράφικαν οδηγούν σε εγκυμοσύνη, χωρίς τελικά η γυναίκα να υποβληθεί σε οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή ή εξωσωματική γονιμοποίηση, σε ποσοστό 75%.

***Στέφανος Χανδακάς MD,MBA,PhD, μαιευτήρα-Ενδοσκοπικός Χειρούργος Αναπαραγωγής, τ. Επιμελητή του Princess Royal University Hospital στο Λονδίνο Μέλος Διοικητικού και Επιστημονικού συμβουλίου Νοσοκομείο ‘’Μητέρα’’ (drchandakas.gr)

Βιβλιογραφία

Di Spiezio Sardo A, Di Carlo C, Minozzi S, Spinelli M, Pistotti V, Alviggi C, De Placido G, Nappi C, Bifulco G, Efficacy of hysteroscopy in improving reproductive outcomes of infertile couples: a systematic review and meta-analysis, Hum Reprod Update. 2016 Jun;22(4):479-96.

Gomel V, From laparotomy to laparoscopy to in vitro fertilization,Fertil Steril. 2019 Aug;112(2):183-196

Hassa H, Aydin Y, The role of laparoscopy in the management of infertility, J Obstet Gynaecol. 2014 Jan;34(1):1-7

Mouhayar Y, Yin O, Mumford SL, Segars JH, Hysteroscopic Polypectomy Prior to Infertility Treatment: A Cost Analysis and Systematic Review, Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2017 Jun;213:107-115.

Xu B, Zhang Q, Zhao J, Wang Y, Xu D, Li Y, Pregnancy outcome of in vitro fertilization after Essure and laparoscopic management of hydrosalpinx: a systematic review and meta-analysis, Fertil Steril. 2017 Jul;108(1):84-95.e5.
Younas K, Majoko F, Sheard K, Edwards C, Bunkheila A, Select and treat at laparoscopy and dye test improves the spontaneous pregnancy, Human Fertility, 2014; 17(1): 56–5